plan obronny na 2030 r. przeciw zagrożeniom autorytarnym
“Do 2030 roku Europa potrzebuje wystarczająco silnej europejskiej pozycji obronnej, aby skutecznie odstraszać przeciwników, a także reagować na wszelkie akty agresji” – głosi projekt planu, który zostanie omówiony przez ministrów obrony w środę wieczorem, a następnie przedstawiony Kolegium Komisarzy w czwartek. Zostanie on przedstawiony przywódcom Unii w przyszłym tygodniu. Mapa drogowa gotowości obronnej 2030 jest oznaką rosnącej roli UE w sprawach wojskowych. Jest to reakcja na wojnę prezydenta Rosji Władimira Putina z Ukrainą i niejasne zaangażowanie prezydenta USA Donalda Trumpa w bezpieczeństwo Europy. Dokument ma także fundamentalne znaczenie dla Polski.
Unia Europejska chce być “gotowa” na wojnę z Rosją do 2030 roku
“Zmilitaryzowana Rosja będzie stanowić stałe zagrożenie dla bezpieczeństwa Europy w dającej się przewidzieć przyszłości” – głosi dokument, o którym jako pierwszy poinformował Bloomberg.
Choć państwa UE szybko zwiększają swoje budżety obronne, znaczna część tych wydatków “nadal jest w przeważającej mierze kwestią kraju, co prowadzi do rozdrobnienia, inflacji kosztów i braku interoperacyjności” – czytamy w 16-stronicowym dokumencie.
Organ wykonawczy UE naciska na stolice, aby kupowały broń wspólnie i chce, aby do końca 2027 roku co najmniej 40 proc. zamówień obronnych stanowiły wspólne kontrakty – w porównaniu z mniej niż jedną piątą obecnie. Plan działania określa również cele, aby do 2028 roku co najmniej 55 proc. zakupów broni pochodziło od firm z UE i Ukrainy, a do 2030 roku co najmniej 60 proc.
Ustalanie priorytetów wojskowych Unii Europejskiej
Dokument omawia punkt po punkcie szereg priorytetów. Jednym z głównych celów planu jest uzupełnienie luk w kompetencjach UE w dziewięciu obszarach: obrony powietrznej i przeciwrakietowej, systemów wspomagających, mobilności wojskowej, systemów artyleryjskich, sztucznej inteligencji i cyberprzestrzeni, pocisków rakietowych i amunicji, dronów i systemów antydronowych, walki lądowej oraz działań morskich. Plan uwzględnia również takie obszary jak gotowość obronna oraz rolę Ukrainy, która miałaby zostać silnie uzbrojona i wsparta, aby stać się “stalowym jeżozwierzem” zdolnym do odstraszania rosyjskiej agresji.
Zawiera on również harmonogramy trzech kluczowych projektów: Eastern Flank Watch, który zintegruje systemy obrony naziemnej z systemami obrony powietrznej i zwalczania dronów oraz “Europejski Mur Dronów”, zaproponowany niedawno przez Komisję w celu lepszej ochrony krajów wschodnich; Europejska Tarcza Powietrzna, mająca na celu stworzenie wielowarstwowego systemu obrony powietrznej; oraz Tarcza Kosmiczna, mająca na celu ochronę zasobów kosmicznych bloku.
Komisja ma nadzieję, że przywódcy UE zatwierdzą te trzy projekty do końca roku.
Zgodnie z projektem planu działania, aby projekty we wszystkich priorytetowych obszarach były gotowe do realizacji do 2030 r., powinny one zostać uruchomione w pierwszej połowie 2026 r. Do końca 2028 r. powinny być gotowe projekty, umowy i finansowanie mające na celu uzupełnienie najpilniejszych luk.
Komisja chce również określić skalę wzrostu mocy produkcyjnych przemysłu niezbędną do wypełnienia luk oraz zidentyfikowania zagrożeń i wąskich gardeł w łańcuchu dostaw surowców krytycznych. Może to okazać się kontrowersyjne, ponieważ europejski przemysł tradycyjnie niechętnie dzielił się z Brukselą zbyt wieloma informacjami na temat produkcji i łańcuchów dostaw.
Znalezienie pieniędzy na wojsko nie będzie proste dla państw UE
W dokumencie stwierdzono, że UE pomoże zmobilizować kwotę do 800 miliardów euro na wydatki obronne, w tym na program SAFE w wysokości 150 miliardów euro przeznaczony na pożyczki na broń, Europejski Program Przemysłu Obronnego o wartości 1,5 miliarda euro (który jest wciąż w trakcie negocjacji), Europejski Fundusz Obronny, a także, po jego przyjęciu w 2027 r., kolejny wieloletni budżet bloku.
Podkreśla, że państwa zachowają kontrolę, podkreślając, że “państwa członkowskie są i pozostaną suwerenne w zakresie swojej obrony narodowej”. Pomimo tego ostrożnego języka, niektóre państwa członkowskie sprzeciwiają się odgrywaniu przez UE większej roli w obronie – tradycyjnie zarezerwowanej dla rządów krajowych.
“Najważniejszym celem musi być przygotowanie warunków, które umożliwią państwom członkowskim realizację ich krajowych i międzynarodowych celów w zakresie zdolności” – stwierdziły Niemcy w swoim oficjalnym wkładzie w unijny plan działania na rzecz gotowości bojowej do 2030 r.
W oświadczeniu Szwecji, które krążyło wśród dyplomatów, stwierdzono, że “wskaźniki muszą być zorientowane na wyniki i koncentrować się na mierzeniu wymiernych rezultatów”, a nie na wymaganiach, w jakim stopniu kraje korzystają z konkretnych narzędzi, takich jak wspólne zamówienia.
Plan wojskowy, przygotowywany od lata, ma na celu uwzględnienie obaw zgłaszanych przez cały blok, a nie tylko przez kraje, które czują się najbardziej zagrożone ze strony Rosji. W nawiązaniu do krajów Europy Południowej, takich jak Włochy i Hiszpania, stwierdza, że ”Europa nie może sobie pozwolić na ignorowanie zagrożeń płynących z innych części świata”, wspominając o Bliskim Wschodzie i Afryce.
Projekt podkreśla również, że UE będzie ściśle współpracować z NATO. Sojusz i niektóre stolice państw obawiają się, że Bruksela utworzy równoległą strukturę obronną, która skomplikuje plany wojenne, zamiast płynnie integrować się z NATO.
Celem jest umożliwienie UE uzyskania większej niezależności w o wiele bardziej niebezpiecznym świecie.
“Państwa autorytarne coraz częściej dążą do ingerencji w nasze społeczeństwa i gospodarki. Tradycyjni sojusznicy i partnerzy również zmieniają swoje nastawienie, zwracając się ku innym regionom świata… Postawa i potencjał obronny Europy muszą być gotowe na przyszłe pola bitwy” – czytamy w projekcie.
Artykuł powstał na podstawie tłumaczenia tekstu z serwisu Politico.eu. Jego autorami są Jacopo Barigazzi i Laura Kayali
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
