Pierwszy dom mieszkalny zbombardowany w Warszawie
W przedwojennej Warszawie takich osiedli nie było wiele. Dla laika bloki stojące do dzisiaj na tym odcinku ul. Obozowej wyglądają na zbudowane wiele lat po wojnie. Tymczasem Kolonia Towarzystwa Osiedli Robotniczych im. S. Żeromskiego powstała w latach 1935 — 38. TOR był instytucją powołaną przez rząd w celu zapewnienia tanich mieszkań dla warszawskich robotników, niejednokrotnie żyjących w przeludnionych, ciemnych i pozbawionych jakichkolwiek udogodnień lokalach.
W pierwszej kolejności powstał zespół 10 budynków. Każdy z nich otrzymał prześwit, dzięki czemu w ramach osiedla powstała uliczka łącząca budynki w jeden kompleks. Pomiędzy blokami zaplanowano miejsce na place zabaw dla dzieci. W 1938 r. ukończono drugi etap budowy osiedla – powstały wówczas kolejne modernistyczne bloki pomiędzy ul. Obozową a Ożarowską. W efekcie po obu stronach Obozowej powstał spójny zespół dwudziestu bloków.
Pierwszy dom mieszkalny zbombardowany w Warszawie
W ciągu kilku lat mieszkańcy (4,5 tys. osób) wytworzyli zwartą społeczność. Cios nadszedł 1 września 1939 r. W pierwszym tygodniu wojny bombardowania stolicy były jeszcze sporadyczne. Obrona przeciwlotnicza opierała się w dużej mierze na Brygadzie Pościgowej — 44 myśliwcach P-11 i P-7, których piloci dwoili się i troili, aby odpędzić agresora z nieba nad stolicą.
W pierwszym ataku lotniczym na miasto Niemcy wysłali 80 ciężkich bombowców i 20 myśliwców. Ta wyprawa została rozbita nad Nieporętem. Jednak z drugiej, która nastąpiła około południa, poszczególnym kluczom nieprzyjacielskich bombowców udało się przedrzeć nad miasto.
— Bomba uderzyła w ten dom, pół domu rozwaliła. Ludzie, którzy mieszkali na górze, nawet kobieta z dzieckiem w jakiś sposób wyskoczyła jak z katapulty, znalazła się na drzewie. U nas, w naszym domu, wyleciały wszystkie futryny z szybami, drzwi. W ogóle nadwyrężył się nawet dach
— wspominała Krystyna Dymitrow, która jako dziecko mieszkała z rodzicami na osiedlu TOR. Bomba trafiła w blok Obozowa 76 i zabiła 14 osób.
Akt terroru czy pomyłka?
Nie jest do końca jasne, czy to bombardowanie było czystym aktem terroru, które w tragicznych dniach września zdarzały się co chwilę. Być może celem bombardowania był znajdujący się niedaleko Fort Bema, w którym działała fabryka amunicji. Z drugiej strony osiedle było doskonale widoczne z powietrza, więc ciężko uwierzyć w ewentualną pomyłkę. Wielu varsavianistów uważa, że blok przy Obozowej 76 był pierwszym mieszkalnym obiektem zbombardowanym w stolicy.
Kolonia TOR kolejną gehennę przeżyła 25 września w trakcie niesławnego “lanego poniedziałku”, gdy począwszy od godziny 7 aż do zmroku, Warszawa była bombardowana z niespotykaną dotąd intensywnością. Obrona przeciwlotnicza już wtedy prawie nie działała. Przetrzebiona Brygada Pościgowa 7 września została wycofana do Lublina. 25 września bomby ponownie spadły na robotnicze osiedle przy Obozowej. Śmierć poniosło 16 jego mieszkańców. Zniszczone i uszkodzone bloki zostały odbudowane.
Źródło: 1944.pl/ekartkazwarszawy.pl
Przeczytaj także:
To zdjęcie zna chyba każdy. Tyle że to ohydna manipulacja. Niemcy okłamali cały świat!
Ilu ludzi zginęło w czasie II wojny światowej? To aż nieprawdopodobne…
Ten artykuł po raz pierwszy ukazał się na stronie Faktu 1.09.2023 r.
